Góc khuất

Cứ mỗi độ thi đại học kết thúc với những kết quả không mấy ngạc nhiên của  các sĩ tử, là y như rằng, người ta lại xôn xao, người ta lại xì xào về những tân thủ khoa.

Năm nay, thủ khoa  ĐH Y Hà Nội  cũng lại được mọi người biết đến với điểm số cao nhất so với các thí sinh khác - đương nhiên rồi, và còn vì hoàn cảnh cực kì đặc biệt mà báo giới có dịp tác nghiệp từ cận cảnh tới viễn cảnh rất lấy làm chuyên nghiệp, kịp thời và cái gọi là cụ thể ,chính xác đến từng milimet !
Ấy là khi điểm số đã chính thức công khai trên báo thì người ta không đi tìm cái điều cần tìm: bằng cách học nào thí sinh đó đạt thủ khoa? Cảm xúc và những dự định, ước mơ của họ về ngành mà họ đã chọn thế nào?.v.v..mà lại khai thác yếu tố, tất nhiên sẽ tác động đến tình thương (thương hại !) của người đời về gia cảnh càng nghèo khó, bi luỵ của người mới chỉ đặt dấu chân trên đường đời còn rất dài và rất xa. Tất nhiên không phải là không có mặt tích cực ,rằng thì là :hoàn cảnh thế ấy mà người học vẫn vượt qua để vinh danh thủ khoa, cho dù thủ khoa cũng chỉ là kết quả bước đầu – đầu vào của một tương lai phải khẳng định ở đầu ra và khả năng thực hiện những gì suốt mấy năm dùi mài kinh sử kia!

Các phóng viên, biên tập viên, …chĩa ống kính vào cái pi ximăng chưa sử dụng (có thể dùng làm cống mà họ cứ gọi là cống!) để phỏng vấn bố của tân thủ khoa, rồi thâm nhập vào sàn nhổ lông vịt lúc nửa đêm về sáng để quay cái cảnh mẹ thủ khoa vừa vặt lông vịt vừa rơi nước mắt buồn tủi để minh chứng cho hoàn cảnh tội nghiệp mà chàng thanh niên sức dài vai rộng bấu víu để học với kết quả đáng biểu dương nọ!

Với một góc nhìn khác, người đời cảm thấy có điều gì bất nhẫn khi cứ phơi lên mặt báo, mặt tivi cái khốn khó của cuộc mưu sinh tội nghiệp kia. Chẳng nhẽ tân thủ khoa sẽ không tủi hổ vì mọi người kể cả bạn đồng môn sẽ mục sở thị và ngẫm về cái việc bố cậu phải ngủ trong cống, mẹ cậu ngày ngày phải úp mặt vào chậu nước sôi nhổ lông vịt để cậu có  kết quả ấy, mà cậu không mảy may tự trách mình sao không vừa học vừa làm giúp bố mẹ giảm bớt nỗi nhọc nhằn của miếng cơm manh áo? Từ ngày xửa ngày xưa Nguyễn Hiền quét lá đa vẫn học mót chữ nghiã, bắt đom đóm để thay đèn vẫn trở thành trạng đó thôi!
Và cũng với góc nhìn khác, người đời thấy hình như báo chí chỉ quen săn tin thủ khoa vào đại học mà quên theo dõi đầu ra của họ thế nào khi họ trở thành (hoặc không thành) những kĩ sư, cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ ! Thế mới có “tiến sĩ giấy” ở Bộ nọ  (khi mới cầm tờ giấy “chứng nhận có khả năng học tiến sĩ” đã vội xưng mình là TS!)

Thử hỏi thủ khoa là một cột mốc trên bước đường học thuật hay chỉ là bước đi trên cuộc trường chinh vạn dặm để chiếm lĩnh kiến thức vô tận của nhân loại?

Nghe đâu, thế giới xung quanh, người ta không dạy con người ta mải mê, thoả mãn cái danh thủ khoa (nhất là cứ phải nghèo khổ đỗ đầu, chứ mà nhà có tí của ăn của để không thành thiếu gia thì đương nhiên phải học giỏi vì cần gì vượt qua cửa ải nào!) mà họ nặng đầu tư cái thủ cấp, sao cho vào trường nào là tuỳ chọn, thời gian kết thúc là tuỳ khả năng. Nhưng dứt khoát đầu ra thì chặt chẽ, kiến thức có được phải đủ làm người trí thức đúng nghĩa!

Ôi,cái người đời, sao cứ lạm bàn chuyện chẳng liên quan tới mình, khen một tí chết ai, chê bai có ngày bị ném đá bươu đầu mẻ trán như chơi!